Εφέτος συμπληρώνονται 75 χρόνια από τη σύλληψη, δίκη και εκτέλεση όλων των μελών του „Άσπρου Τριαντάφυλλου“.
Όπως είναι ήδη γνωστό, υπήρξε στο Μόναχο από το 1942 μέχρι 1943 μια αντιναζιστική οργάνωση με την επωνυμία “ Άσπρο Τριαντάφυλλο“, που συγκροτήθηκε από φοιτήτριες, φοιτητές και καθηγητές του Πανεπιστημίου Μονάχου, με σκοπό την αντίσταση κατά του φασισμού και του Χιτλερικού καθεστώτος.
Βασικό μέλος της οργάνωσης „Άσπρο Τριαντάφυλλο“ ήταν και ο ρώσσος ορθόδοξος φοιτητής της ιατρικής Αλεξάντερ Σμορέλ.
Υπάρχουν διάφορες εκδοχές για την ονομασία της ομάδας Άσπρο Τριαντάφυλλο. Μεταξύ αυτών είναι και η εκδοχή ότι ο Αλέξανδρος Σμορέλλ είχε επηρεαστεί από το βιβλίο Αδελφοί Καραμαζώφ.
Ο Αλεξάντερ Σμορέλ γεννήθηκε το 1917 στο Orenburg της Ρωσσίας. Σε ηλικία 4 ετών ήρθε με τους γονείς του στο Μόναχο, όπου και μετά τη φοίτησή του στο γερμανικό δημοτικό και το γυμνάσιο, ενεγράφη στην ιατρική Σχολή του πανεπιστημίου Μονάχου.
Ως φοιτητής δραστηριοποιήθηκε στην αντιναζιστική οργάνωση „Άσπρο Τριαντάφυλλο“, συνελήφθη από την Γκεστάπο, δικάστηκε σε θάνατο στις 19 Απριλίου 1943 από το χιτλερικό Λαικό Δικαστήριο στο Μόναχο και στις 13 Ιουλίου εκτελέστηκε με αποκεφαλισμό, με τη λαιμητόμο των φυλακών Μονάχου.
Η ρωσσική ορθόδοξη Εκκλησία τον κατέταξε το 2012 στο αγιολόγιό της, ως νεομάρτυρα.
Με αφορμή το φετεινό 75ο τραγικό ιωβηλαίο του „Άσπρου Τριαντάφυλλου“, διάφοροι φορείς, οργανώσεις, σχολεία και σύλλογοι της Βαυαρίας οργανώνουν μέσα στο 2018 μια σειρά εκδηλώσεων προς τιμή των ηρώων και παραδειγματισμό της κοινωνίας.
Στις εκδηλώσεις αυτές συμμετέχει, ως συνδιοργανωτής, και η Ιερά Μητρόπολη Γερμανίας, διά του Αρχιερατικού Επιτετραμμένου για τις δημόσιες σχέσεις με τη Βαυαρική Πολιτεία, Πρωτοπρεσβυτέρου Αποστόλου Μαλαμούση.
Η πρώτη επίσημη εκδήλωση έλαβε χώρα στις 18 Φεβρουαρίου 2018 στο ρωμαιοκαθολικό πανεπιστημιακό Ναό του Μονάχου. Διοργανωτές ήταν η Ρωμαιοκαθολική Αρχιεπισκοπή Μονάχου, η Ευαγγελική Εκκλησία της Βαυαρίας, η Ιερά Μητρόπολη Γερμανίας, σε συνεργασία με το Τμήμα Ορθοδόξου Θεολογίας στο Πανεπιστήμιο Μονάχου, η Ευαγγελική και η Καθολική Φοιτητική Μέριμνα του Πανεπιστημίου Μονάχου, η Ορθόδοξη Ποιμαντική Μέριμνα του Πανεπιστημίου Μονάχου, η Ευαγγελική Νεολαία Μονάχου και το „Σοφία-Σολ-Γυμνάσιο“ του Μονάχου. Ο Αρχιμανδρίτης Γεώργιος Σιώμος διάβασε απόσπασμα από μια επιστολή του μέλους του Άσπρου Τριαντάφυλλου, Χανς Σολ στο οποίο αναφέρεται στην υπηρεσία του ως στρατιώτου στη Ρωσσία (1942) και εκφράζει, ως ρωμαιοκαθολικός, το θαυμασμό του για την Ορθοδοξία. Ο Βυζαντινός Χορός Ιεροψαλτών, υπό τη διεύθυνση του κ. Κωνσταντίνου Νικολακοπούλου, καθηγητή στο Τμήμα ορθοδόξου Θεολογίας στο Πανεπιστήμιο Μονάχου πλαισίωσε με βυζαντινούς ύμνους την εκδήλωση.
(Φωτογραφίες Kilderle)
////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Στις 14 Φεβρουαρίου ο Καρδινάλιος Μονάχου και πρόεδρος της Συνόδου των Καθολικών Επισκόπων Γερμανίας, Αρχιεπίσκοπος Μαρξ, τέλεσε ακολουθία με αφορμή την έναρξη της νηστείας του Πάσχα και αφιέρωσε το κήρυγμά του στο μαρτυρικό θάνατο των μελών του Άσπρου Τριαντάφυλλου. Στην λιτανεία της ακολουθίας τέθηκε επικεφαλής ο Σταυρός που ευρίσκετο στον προθάλαμο εκτελέσεων της φυλακής Σταντελχάιμ Μονάχου. Ο προθάλαμος είχε το όνομα: „Το κελλί των φτωχών αμαρτωλών“. Το Σταυρό αυτό ενατένισαν για τελευταία φορά όλα τα εκτελεσθέντα μέλη με τη λαιμητόμο, μεταξύ αυτών και ο αγ. Αλέξανδρος Σμορέλ. Στην εκδήλωση αυτή παρέστη και ο Πρωτοπρεσβύτερος Απόστολος Μαλαμούσης.
Φωτογραφία Ο Πρωτοπρεσβύτερος Απόστολος Μαλαμούσης μπροστά στον ιστορικό Τίμιο Σταυρό. (Foto Kiderle)
(Φωτο Kinderle)
//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Στις 22 Φεβρουαρίου έλαβε χώρα Ημέρα Μνήμης στο χώρο, μέσα στη φυλακή Σταντελχάιμ Μονάχου, όπου εκτελέστηκαν με λαιμητόμο τα μέλη του Άσπρου Τριαντάφυλλου.
Μετά την ανάγνωση κειμένων των εκτελεσθέντων, από φοιτητές και φοιτήτριες του Πανεπιστημίου Μονάχου, πένθιμη μουσική με κόρνα, αφή επτά κεριών, κατάθεση επτά άσπρων τριανταφύλλων και ευχές από τους τρεις εκπροσώπους των εκκλησιών, που είναι επιτετραμμένοι για τη σπουδάζουσα νεολαία του Πανεπιστημίου Μονάχου, του καθολικού ιερέα κ. Holger Adler, του ευαγγελικού πάστορα κ. Dr. Friedemann Steck και του ορθοδόξου Πρωτοπρεσβυτέρου Αποστόλου Μαλαμούση, μετέβησαν οι προσκεκλημένοι στο διπλανό κοιμητήριο, όπου είναι οι τάφοι των εκτελεσθέντων. Στην εκδήλωση στη φυλακή παρέστησαν ο διευθυντής της φυλακής, συγγενείς των θυμάτων, εκπρόσωποι οργανισμών και συλλόγων, ως επίσης και ο ρώσσος Πρωτοπρεσβύτερος Νικολάι Αρτέμοφ.
Φωτο: Βαυαρική τηλεόραση
Φωτο: Μαλαμούσης
////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Η δίκη του αγ. Αλεξάνδου Σμορέλλ έλαβε χώρα στo Δικαστικό Μέγαρο στο Μόναχο, στις 19 Απριλίου 1943 και η εκτέλεσή του στις 13 Ιουλίου 1943.
Ο Πρωτοπρεσβύτερος Απόστολος Μαλαμούσης στην αίθουσα και στο έδρανο του Δικαστικού Μεγάρου, όπου δικάστηκε σε θάνατο ο αγ. Αλέξανδρος Σμορέλλ. (φωτο:τρίτος από αριστερά)
/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Η Ιερά Μητρόπολη Γερμανίας διοργάνωσε και πέρισυ τον Ιούλιο Ημέρα Μνήμης για τον Άγιο Αλεξάντερ Σμορέλ στο Πανεπιστήμιο Μονάχου. Αναλυτικό ρεπορτάζ για την περσινή εκδήλωση υπάρχει στην ιστοσελίδα της εκκλησίας μας hellas-bayern.de στα Επίκαιρα με τον αριθμό 72.
Die Weiße Rose
Heuer sind 75 Jahre seit der Verhaftung, dem Prozess und der Ermordung aller Mitglieder der Weißen Rose vergangen.
Wie bekannt, gab es in München von 1942 bis 1943 eine Initiative gegen den Nationalsozialismus, die sich den Namen „Weiße Rose“ gab. Diese setzte sich aus Studentinnen und Studenten sowie Professoren der Ludwig-Maximilians-Universität München zusammen und wurde mit dem Ziel ins Leben gerufen sich gegen Hitlers faschistisches System zu stellen.
Einer der bedeutenden Gründungsmitglieder der Weißen Rose war der russisch-orthodoxe Medizinstudent Alexander Schmorell.
Es gibt verschiedene Theorien darüber wie der Name „Weiße Rose“ entstanden ist. Eine dieser Theorien besagt, dass Alexander Schmorell von dem Buch „Die Brüder Karamasov“ von Dostojewski inspiriert wurde.
Alexander Schmorell wurde 1917 in Orenburg in Russland geboren. Als Vierjähriger kam er mit seiner Familie nach München, wo er die deutsche Grundschule und das Gymnasium absolvierte und sich in die medizinische Fakultät einschrieb. Als Student war er ein aktives Mitglied der Weißen Rose. Er wurde von der Gestapo verhaftet, am 19. April 1943 zum Tode verurteilt und am 13. Juli 1943 durch das Fallbeil im Gefängnis Stadelheim ermordet.
Die Russisch-Orthodoxe Kirche hat ihn im Jahre 2012 heiliggesprochen.
Aus Anlass des 75. Todestages haben verschiedene Institutionen, Organisationen sowie Schulen und Vereine in Bayern eine Reihe von Gedenktagen und unterschiedlichen Veranstaltungen zu Ehren der Mitglieder der Weißen Rose organisiert, um die heutige Generation zu ermahnen und zu inspirieren. Bei diesen Gedenkveranstaltungen wirkt auch die Griechisch-Orthodoxe Metropolie von Deutschland durch den Bischöflichen Beauftragten für die staatlichen Belange im Freistaat Bayern, Herrn Apostolos Malamoussis, mit.
Die erste offizielle Veranstaltung fand am 18. Februar 2018 in der Universitätskirche St. Ludwig in München statt.
Mitwirkende waren: Das Erzbistum München und Freising, die Evangelisch-Lutherische Kirche in Bayern, die Griechisch-Orthodoxe Metropolie von Deutschland, die Ausbildungseinrichtung für Orthodoxe Theologie an der LMU München, die Evangelische und Katholische Seelsorge der LMU, die Evangelische Jugend Münchens und das Sophie-Scholl-Gymnasium in München.
Archimandrit Georgios Siomos las Textausschnitte aus Hans Scholls Briefen vor, der während seines Militärdienstes in Russland (1942) die Orthodoxe Kirche besuchte und begeistert von der Orthodoxie war. Der byzantinische Kantorenchor unter der Leitung von Prof. Dr. Konstaninos Nikolakopoulos, Professor für orthodoxe Theologie an der LMU, leistete zudem einen exzellenten musikalischen Beitrag.
Am 14. Februar 2018 hat Erzbischof von München und Freising und Vorsitzender der Deutschen Bischofskonferenz, S.E. Kardinal Reinhard Marx, einen Gottesdienst im Dom für Künstler und Kunstschaffende anlässlich des Aschermittwochs gefeiert. In seiner Predigt ist er ebenfalls auf das Jubiläum der Weißen Rose eingegangen. Als deutliches Zeichen hat er das Kreuz, das im Vorraum des Gefängnisses Stadelheim, wo die Mitglieder der Weißen Rose ihre letzten Schritte zur Enthauptung taten und ihr letzter Blick zu diesem Kreuz ging, neben dem Altar aufgestellt. Dieser Vorraum trug den Namen „Zelle der armen Sünder“.
Am 22. Februar 2018 fand im Gefängnis Stadelheim, an dem Ort an dem sich das Fallbeil befand, ein ökumenischer Gottesdienst für die Mitglieder der Weißen Rose statt. Nach einer Kranzniederlegung sowie die Aufstellung sieben einzelner weißer Rosen, folgte eine Lesung von Texten der ermordeten Mitglieder von Studentinnen und Studenten der LMU, mit bewegender musikalischer Untermalung eines Horns. Danach wurden sieben Kerzen entzündet und es folgten Gebete der drei Vertreter der Kirchen, die zuständig für die Studentenschaft der LMU sind, nämlich des katholischen Priesters Pater Holger Adler, des evangelischen Pastors Dr. Friedemann und des orthodoxen Erzpriesters Apostolos Malamoussis.
Im Anschluss gingen alle geladenen Gäste zum benachbarten Friedhof, wo sich die Gräber der Ermordeten befinden.
Bei diesem Gedenktag waren anwesend, der Direktor des Gefängnisses Stadelheim, die Verwandten der Mitglieder der Weißen Rose und Vertreter von Institutionen und Vereinen.
