(164) „Ημέρα Μνήμης“ για τους Σίντι και Ρομά Μονάχου
Gedenktag für die von den Nazis ermordeten Münchner Sinti und Roma

Ιερά Μητρόπολη Γερμανίας – Η Εκκλησία μας στο Μόναχο συμμετέχει στην „Ημέρα Μνήμης“ για τους Σίντι και Ρομά Μονάχου.
Όπως είναι γνωστό, οι Σίντι και Ρομά βίωσαν το δικό τους Ολοκαύτωμα στην περίοδο της ναζιστικής Γερμανίας. Ήδη από το 1933 υπήρξε δραστική μείωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους, με επακόλουθο απάνθρωπες ταπεινώσεις, όπως λ.χ. απαγόρευση εξάσκησης επαγγέλματος, αρπαγές περιουσιών, συλλήψεις και μεταγωγές σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, αναγκαστικές αποστειρώσεις ανδρών και γυναικών κ.λ.π. Στο διαβόητο Στρατόπεδο Συγκέντρωσης Άουσβιτς υπήρχε ιδιαίτερη πτέρυγα με το χαρακτηρισμό „Πτέρυγα των Τσιγκάνων“ και με συστηματική μέθοδο εξόντωσης. Υπολογίζεται ότι 500 περίπου χιλιάδες Σίντι και Ρομά δολοφονήθηκαν από το ναζιστικό καθεστώς στο διάστημα μεταξύ 1933 και 1945.
Ακόμη και στη μεταπολεμική εποχή το ολοκάυτωμα των Σίντι και Ρομά δεν έτυχε της πλήρους αναγνώρισης από τη γερμανική κοινωνία και σε πολλές περιπτώσεις υπήρξαν, οι επιζήσαντες του ολοκαυτώματος θύματα διακρίσεων και κοινωνικού αποκλεισμού.
Τα τελευταία χρόνια γίνεται προσπάθεια με νομοθετικές διατάξεις από τη γερμανική Πολιτεία και με εκδηλώσεις των εκκλησιών και άλλων οργανισμών, να τύχουν οι Σίντι και Ρομά της αναγνώρισης της κοινωνίας σε όλα τα κοινωνικά, πολιτιστικά, μορφωτικά και πολιτικά δρώμενά της.
Το Φεβρουάριο 2018 η Βαυαρική Κυβέρνηση προέβη στην υπογραφή ενός κρατικού συμβολαίου μεταξύ της Βαυαρικής Πολιτείας και του „Βαυαρικού Συνδέσμου των Γερμανών Σίντι και Ρομά“ με σκοπό τη μελέτη της αιτίας του ολοκαυτώματος και την από κοινού σύμπραξη σε επίκαιρα και μελλοντικά προγράμματα, κοινού ενδιαφέροντος.
Για τους εν Μονάχω Σίντι και Ρομά η ημερομηνία 13 Μαρτίου 1943 είναι μια φρικιαστική επέτειος. Την ημέρα εκείνη 141 άτομα, άνδρες, γυναίκες και 35 παιδιά ηλικίας κάτω των 10 ετών, συνελήφθηκαν από την Γκεστάπο και μεταφέρθηκαν βιαίως στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Άουσβιτς, όπου και δολοφονήθηκαν.
Εφέτος, στις 13 Μαρτίου 2019, έλαβε χώρα μιά „Ημέρα Μνήμης“, με ομιλίες, ανάγνωση των ονομάτων των θυμάτων και προσευχή, στην „Πλατεία των Θυμάτων του Ναζισμού“ στο Μόναχο. Στην Πλατεία αυτή είναι στημένο ένα μνημείο στο οποίο ανάβει με γκαζ νυχθημερόν μια φλόγα που είναι περιτριγυρισμένη από σίδερα φυλακής και θυμίζει τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και το Ολοκαύτωμα.
Τον Δήμο Μονάχου εκπροσώπησε με σύντομο χαιρετισμό η δημοτική σύμβουλος κ. Jutta Koller. Παρέστησαν επίσης ο κ. Erich Schneeberger, πρόεδρος του „Βαυαρικού Συνδέσμου των Γερμανών Σίντι και Ρομά“ και ο διοργανωτής κ. Alexander Diepold, (Die Madhause gemeinnützige GmbH), οι οποίοι και αναφέρθηκαν στο θλιβερό γεγονός και στη σημερινή κατάσταση των Σίντι και Ρομά, ενώ τρεις νέες κοπέλες ανέγνωσαν τα 141 ονόματα των θυμάτων, με αναφορά στη χρονολογία γέννησης, στην ημερομηνία και στον τόπο θανάτου των. Από πλευράς εκκλησιών παρέστησαν η πάστορας Barbara Kittelberger (Ευαγγελική Εκκλησία Μονάχου) , ο κληρικός Ivica Viskovic (Ρωμαιοκαθολική  Αρχιεπισκοπή Μονάχου και Φράισινγκ) και ο Πρωτοπρεσβύτερος Απόστολος Μαλαμούσης (Ιερά Μητρόπολη Γερμανίας), οι οποίοι και ευχήθηκαν το „Αιωνία η Μνήμη“ και τόνισαν το χρἐος της κοινωνίας να είναι πάντα διαπολιτισμικό, ανεκτικό και φιλειρηνικό και να υπάρχει σεβασμός του ανθρωπίνου προσώπου, ανεξαρτήτως χρώματος, καταγωγής και προέλευσης.
Παρέστησαν επίσης η πρόεδρος της Εβραικής Κοινότητας Μονάχου κ. Δρ. Charlotte Knobloch, ο πρώην Υπουργὀς Παιδεἰας και τώρα Επιτετραμμένος της Βαυαρικής Κυβέρνησης για την καταπολέμηση του αντισημιτισμού Δρ. Ludwig Spaenle, ο διευθυντής του Δημοτικού Αρχείου κ. Δρ. Michael Stephan και άλλοι επίσημοι της κοινωνίας Μονάχου.
Fotos: 1,2: Oliver Stey
Foto 4: Malamoussis

———————————————————————-

Die Griechisch-Orthodoxe Metropolie von Deutschland beim Gedenktag für die von den Nazis ermordeten Münchner Sinti und Roma

Wie bereits bekannt, erlebten die Sinti und Roma, neben den Juden und anderen Verfolgten, einen eigenen Holocaust im Nationalsozialistischen Deutschland.

Sinti und Roma erfuhren bereits seit 1933 eine drastische Einschränkung ihrer Rechte und grauenvolle Entwürdigungen, wie durch Berufsverbote und schon frühe Einweisungen in Konzentrationslager, gefolgt von Zwangssterilisationen.

Tausende wurden in das Konzentrationslager Auschwitz-Birkenau eingewiesen, das ein einen kompletten Abschnitt des Lagers zum „Zigeunerlager“ erklärte, und dort systematisch ermordet.

Bis zu eine halbe Million Sinti und Roma in ganz Europa fanden so ein grausames Ende.

Auch in der Nachkriegszeit wurden die Sinti und Roma weiterhin Opfer von Diskriminierung und ihre Geschichte während der NS-Zeit wurde zu wenig aufgearbeitet.

Dies soll sich nun ändern. Als symbolischer Ausdruck des Umdenkens und als Grundlage für eine vertrauensvolle Zusammenarbeit in Gegenwart und Zukunft wurde im letzten Jahr ein Staatsvertrag zwischen dem Freistaat Bayern und dem Verband Deutscher Sinti und Roma, Landesverband Bayern unterzeichnet. Das Ziel ist die Aufarbeitung der Vergangenheit, die Schaffung einer lebendigen Erinnerungskultur und ebenso die gemeinsame Gestaltung zukünftiger Projekte.

Für die in München lebenden Sinti und Roma ist der 13. März 1943 ein schicksalsträchtiger Gedenktag. An diesem Tag wurden 141 Sinti und Roma, darunter 35 Kinder aus München in das KZ-Lager Auschwitz deportiert und dort ermordet.

Am 13. März 2019 wurde auf dem Platz der Opfer des Nationalsozialismus der Gräueltaten an Sinti und Roma mit einer Gedenkveranstaltung gedacht.

Als Vertreterin der Landeshauptstadt München war Stadträtin Jutta Koller anwesend, ebenso der Vorsitzende des Verbands Deutscher Sinti und Roma, Landesverband Bayern e.V., Erich Schneeberger, und der Organisator Herr Alexander Diepold (Die Madhause gemeinnützige GmbH), die auch Grußworte sprachen. In Vertretung der Kirchen waren anwesend die Stadtdekanin Frau Barbara Kittelberger, Diakon Ivica Viskovic (für das Erzbischöfliche Ordinariat München – Seelsorge für Ethnische Minderheiten) und Erzpriester Apostolos Malamoussis, die Gebete sprachen.

Des Weiteren nahmen die Präsidentin der Israelitischen Kirchengemeinde Frau Charlotte Knobloch, der Beauftragte der Bayerischen Staatsregierung für jüdisches Leben und gegen Antisemitismus, für Erinnerungsarbeit und geschichtliches Erbe, Herr Dr. Ludwig Spaenle, und Dr. Michael Stephan, Direktor des Stadtarchivs, sowie weitere Vertreter des öffentlichen Lebens an der Zeremonie teil.

Drei Teilnehmerinnen verlasen die Namen der 141 Deportierten Sinti und Roma aus München.

Fotos 1 und 2: Oliver Stey
Foto 4: Malamoussis