(127) Ο Χριστός τυραννούμενος από τον Χίτλερ και τους ναζιστές
Christus und Hitler
Μοναδική εικονογραφική παράσταση των Παθών του Κυρίου, με αναφορά στο ναζιστικό καθεστώς, στο παρεκκλήσιο της Αγίας Αναστασίας στο Μόναχο.
Μια μοναδική εικονογραφική παράσταση των Παθών του Κυρίου με αναφορά στο ναζιστικό καθεστώς, αποτυπώνεται στους εσωτερικούς τοίχους του παρεκκλησίου της Αγίας Αναστασίας, που βρίσκεται μέσα στο „Κοιμητήριο του Δάσους“ στο Μόναχο.
Το παρεκκλήσιο κτίστηκε το 1932 με εντολή και εξόδοις του Δήμου Μονάχου και η αγιογράφησή του ανετέθη στο διάσημο και πολυβραβευμένο ζωγράφο του Μονάχου, Μαξ Λάχερ (Max Lacher *1905 στο Μόναχο + 1986 στο Μόναχο).
Ο ζωγράφος άρχισε την καριέρα του το 1930 και από τότε που αρνήθηκε να γίνει μέλος του κόμματος του Χίτλερ, άρχισαν τα βάσανά του. Το ναζιστικό καθεστώς δεν του επέτρεψε να αποδεχθεί τη θέση του καθηγητή στην Ακαδημία Καλών Τεχνών. Ως μέλος μιας αντιστασιακής οργάνωσης καταδικάστηκε ερήμην από ναζιστικό δικαστήριο σε θάνατο, μπόρεσε όμως να διαφύγει τη σύλληψή του και την εκτέλεσή του.
Μετά το πέρας του πολέμου ανέπτυξε το πολισχυδές ταλέντο του σε πολλές μορφές τέχνης, και μεταξύ των πολλών καλλιτεχνικών του δημιουργημάτων είναι και η αγιογράφηση του παρεκκλησίου της Αγίας Αναστασίας, μεταξύ των ετών 1946-1949.
Επηρεασμένος από τις θηριωδίες των ναζιστών και το Ολοκαύτωμα ενσωμάτωσε στη συγκεκριμμένη εικονογράφηση, στα πάθη του Κυρίου, σκηνές όπου οι βασανιστές του Χριστού είναι ο ίδιος ο Χίτλερ και οι ναζιστές.
Επειδή οι χιτλερικοί είχαν ως αγαπημένο τους χρώμα το καφέ, για το λόγο αυτό ζωγράφησε τους βασανιστές του Χριστού με ενδυμασία καφέ και μαύρου χρώματος.
Επίσης σε μια παράσταση δείχνει τον Αδόλφο Χίτλερ να βασανίζει ο ίδιος προσωπικά τον Κύριο, στην πορεία του προς τον Γολγοθά.
Το σκεπτικό του ζωγράφου ήταν ότι όλοι οι άνθρωποι – θύματα του Χίτλερ και του ναζισμού – έζησαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, το ίδιο δράμα, βασανιστήρια, πόνο, ευξευτελισμό, ταπείνωση και θάνατο που υπέστη και ο δημιουργός τους Θεός.
Το παρεκκλήσιο της Αγίας Αναστασίας παρεμένει κλειστό στο κοινό και λειτουργείται μόνο μια φορά το χρόνο, την πρωτομαγιά.
Ο Πρωτοπρεσβύτερος Απόστολος Μαλαμούσης παρέστη στη φετεινή ακολουθία στο παρεκκλήσιο, για δύο λόγους.
α) Έχει ως προστάτιδα τήν Αγία Αναστασία. Στην Ιερά Μονή Αγίας Αναστασίας Χαλκιδικής έζησε επί πολλά έτη, ως ιεροσπουδαστής στην Εκκλησιαστική Σχολή και ως νεωκόρος στον Ναό της Μονής, όπου καθημερινά, εγίνετο μάρτυς της ευωδίας των εκεί ευρισκομένων ιερών Λειψάνων της Αγίας Αναστασία και του Αγίου Θεωνά.
β) ως επιτετραμένος της Ιεράς Μητροπόλεως Γερμανίας για τα Βαυαρικά Στρατόπεδα Συγκέντρωσης, έχει άμεση πληροφόρηση και γνώση των όσων εκεί διαδραματίστηκαν.
Δεν υπάρχει αλλού τέτοια εικονογράφηση των Παθών του Κυρίου σε εκκλησία, με τον Χίτλερ ως βασανιστή του Θεού και των ανθρώπων, ως κατ΄εικόνα του Θεού.
Η έγκυρη και μεγάλης κυκλοφορίας γερμανική εφημερίδα Süddeutsche Zeitung σε άρθρο της στις 30 Απριλίου / 1η Μαίου 2018 αναφέρεται στο παρεκκλήσιο της Αγίας Αναστασίας και στην εικονογράφηση των Παθών του Κυρίου, με τη θεματολογία των ναζιστών, με τον τίτλο: „Μνημείο κατά του πολέμου“.
—————————————————————————————-
Eine einmalige ikonographische Darstellung der Passion Jesu Christi in Verbindung mit dem Naziregime in der Anastasia-Kapelle in München
Eine einmalige ikonographische Darstellung der Passion Jesu Christi mit Bezug zum Naziregime wird im Innenraum der Anastasia-Kapelle dargestellt, die sich im Münchner Waldfriedhof befindet.
Die Kapelle wurde 1932 im Auftrag der Landeshauptstadt München erbaut und die Ausmalung wurde von dem berühmten und vielfach ausgezeichneten Münchner Maler Max Lacher (* 1905 in München, + 1986 in München) gestaltet und durchgeführt.
Der Maler startete seine Karriere um 1930, doch die Entscheidung sich zu weigern Mitglied der Nationalsozialistischen Deutschen Arbeiterpartei (NSDAP) zu werden, prägte seinen weiteren Lebensweg. Die Machthaber erlaubten ihm deshalb nicht die Professur an der Kunstakademie anzunehmen. Als Mitglied einer Organisation, die sich gegen das Naziregime stellte, wurde er von einem Nazigericht in seiner Abwesenheit zum Tode verurteilt. Er konnte aber seiner Verhaftung und der Vollstreckung des Urteils entgehen.
Nach Ende des Krieges hat er sein vielfältiges Talent in verschiedenen Facetten und Bereichen der Kunst gepflegt und eingebracht. Dazu zählt auch seine Ausmalung der Anastasia-Kapelle in den Jahren 1946 – 1949.
Tief berührt und erschüttert von den unmenschlichen Taten der Nationalsozialisten und dem Holocaust, hat er in dieser Ausmalung der Kapelle die Passion Jesu Christi dargestellt, in der die Peiniger Christi als Hitler und Mitglieder der Nationalsozialisten klar zu erkennen sind. Insbesondere durch die braune und schwarze Farbe ihrer Kleidung, durch die sie sich identifizierten.
In einer Darstellung zeigt er wie Adolf Hitler selbst Jesus auf seinem Weg nach Golgota quält. Damit wollte er zeigen, dass alle Menschen, die Opfer von Hitler und dem Nationalsozialismus geworden sind, in den KZs dasselbe Drama und dieselben Qualen, Schmerzen, Entwürdigung und Tod erlitten haben, wie ihr Gottschöpfer selbst.
Die Anastasia-Kapelle ist das ganze Jahr über geschlossen und wird nur einmal, am 1. Mai, für die Maiandacht geöffnet.
Erzpriester Apostolos Malamoussis hat beim diesjährigen Gottesdienst in der Kapelle aus zwei Gründen teilgenommen.
Erstens: er, Erzpriester Malamoussis, verehrt als Schutzheilige für ihn selbst und seine Familie die Heilige Anastasia. Im Kloster der Heiligen Anastasia in Chalkidiki in Griechenland hat er viele Jahre lang als Priesterkandidat die kirchliche Schule besucht und war für die Pflege der Kloster-Kirche zuständig. Jeden Tag wurde er Zeuge vom Duft der dortigen Reliquien der Heiligen Anastasia und des Heiligen Theonas.
Zweitens: als bischöflicher Beauftragter der Griechisch-Orthodoxen Metropolie von Deutschland für die bayerischen Gedenkstätten ist ihm sehr wohl bewusst und bekannt was für Gräueltaten sich dort abspielten.
Es gibt nirgendwo sonst eine solche Darstellung der Passion Christi in einer Kirche, mit Hitler als Peiniger Gottes und der Menschen, die nach dem Ebenbild Gottes geschaffen wurden.
Die Süddeutsche Zeitung hat in einem Artikel über die Anastasia-Kapelle und die dortige Ausmalungmit mit dem Titel „Mahnmal gegen den Krieg“ vom 30. April/1. Mai berichtet.
Fotos/ Φωτογραφίες: Christian Lehrer
Ο Χριστός τυραννούμενος από τον Χίτλερ
Ένα κερί και μια προσευχή για τα θύματα του ναζισμού και του Ολοκαυτώματος, εντός του παρεκκλησίου της Αγίας Αναστασίας.
Το παρεκκλήσι της Αγίας Αναστασίας στο „Κοιμητήριο του Δάσους“ στο Μόναχο